Dagelijks worden we overspoeld met beelden via televisie, sociale media, kranten, tijdschriften en chatapps. Maar wat zien we eigenlijk en wie bepaalt dat? Precies die vragen staan centraal in Voorbij de foto, de nieuwe fototentoonstelling, die vanaf 17 oktober opent in het Schathuys van het Zuiderzeemuseum.
Nooit eerder tentoongesteld fotomateriaal daagt bezoekers uit om na te denken over beeldvorming, waarneming en interpretatie. Humberto Tan, Elke Wiss en Victor Mids delen hun eigen blik op een aantal foto’s in de vorm van een audioverhaal, waardoor je de beelden op een heel andere manier ervaart.
Voor het eerst in zijn geschiedenis biedt het museum een compleet programma speciaal voor bezoekers met een visuele beperking, met reliëffoto’s, voelobjecten en audiobeschrijvingen.
Een fotografische reis rond de voormalige Zuiderzee
Voorbij de foto neemt bezoekers mee op een fotografische ontdekkingsreis langs het leven op en rond de voormalige Zuiderzee. Al sinds het ontstaan van de fotografie is deze regio een geliefd onderwerp voor fotografen.
Van kleurrijke klederdrachten en vissersschepen in de haven tot uitbundige dorpsfeesten en het alledaagse straatbeeld: duizenden foto’s in de collectie van het Zuiderzeemuseum vertellen het verhaal van een veranderend landschap en zijn bewoners. De tentoonstelling toont een bijzondere selectie hiervan – én meer.
Wat zie jij in een foto?
Elke foto vertelt een verhaal, maar niet iedereen ziet hetzelfde. Wat je waarneemt, wordt beïnvloed door je eigen ervaringen, herinneringen en kennis. Ook de intentie van de fotograaf speelt een rol, maar uiteindelijk bepaal jij als kijker wat je ziet en welke betekenis je eraan geeft.
Beeld is nooit volledig objectief – niet voor de maker en niet voor de toeschouwer. Dat besef is voor Humberto Tan, Elke Wiss en Victor Mids geen abstracte theorie, maar dagelijkse praktijk. Ieder van hen bevraagt beeldvorming op zijn of haar eigen manier.
Hoe Humberto, Elke en Victor naar foto’s kijken, ontdek je in de tentoonstelling: hun persoonlijke observaties hoor je in audioverhalen bij een aantal beelden.
Bekende fotografen en tijdloze thema’s
De Zuiderzee inspireerde en inspireert nog steeds vele fotografen. Werken van onder andere Henri Berssenbrugge, Ed van der Elsken, Hendrik Kerstens, Henk van der Leeden, Jimmy Nelson en Roger Parry maken deel uit van de tentoonstelling.
Zij legden karakteristieke Zuiderzeethema’s vast: bewoners in traditionele klederdracht, historische botters in de haven, de Volendammer kermis en verdwenen straatbeelden.
Inclusieve beleving voor iedereen
Voorbij de foto is toegankelijk voor een breed publiek – ook voor mensen met een visuele beperking. Door middel van reliëffoto’s, voelobjecten, hoge contrasten en een audiotour op maat wordt de beleving van de tentoonstelling zintuiglijk verrijkt.
Er worden bovendien maandelijks rondleidingen georganiseerd voor bezoekers met een visuele beperking. De rondleiding is onder begeleiding van een museumdocent, die met extra aandacht en maatwerk de tentoonstelling tot leven brengt. Reserveren vooraf is noodzakelijk.
Voorbij de foto
17 oktober 2025 t/m 6 april 2026
Schathuys Zuiderzeemuseum
