Als je in deze tijd van het jaar uit het raam kijkt vraag je je waarschijnlijk af wanneer de zon eindelijk tevoorschijn komt. Het is midden in de winter, de feestdagen zijn voorbij en je moet weer werken. Januari wordt vaak bestempeld als de meest deprimerende maand van het noordelijk halfrond, maar dit is nu wel het moment om de mooiste landschapsfoto's te maken.
Winterlandschappen zijn interessant en dat heeft voornamelijk te maken met kleuren. De zomer en lente zijn prachtige tijden, maar het groen van de zomer is maar al te gewoon. Midden in de winter verandert de kleur van de grond in een bruinachtige tint die wat meer contrast toelaat. Wanneer je sneeuw toevoegt, krijg je afbeeldingen met meer dan één dimensie.
Veel mensen beschouwen de winter als een saaie, levenloze tijd, maar qua kleur begint het voor een fotograaf in de winter pas echt interessant te worden. Zonder al dat groen ben je eindelijk vrij om enkele van de warmere kleuren vast te leggen die een landschap kunnen laten knallen.
Neem dit in overweging
Onthoud allereerst dat het midden in de winter is. Om die prachtige warme kleuren te krijgen moet je vrij vroeg wakker worden, en dat betekent dat je te maken krijgt met dagen met extreem koude vroege ochtendtemperaturen. Neem ter ondersteuning een gigantische thermoskan koffie mee op je vroege winteravonturen.
Zorg er ook voor dat je een bekende vertelt waar je naartoe gaat en neem een mobiele telefoon mee. Je weet namelijk nooit wat er kan gebeuren als je te maken hebt met temperaturen onder het vriespunt en eventuele duizeligheid in de vroege ochtend.
Zoek dit op in een winters tafereel:
- Warme en koele kleuren. Het contrast tussen de warme en koele kleuren is wat winterlandschappen zo mooi maakt. Zoek naar warme tinten op de grond en koele tinten in de lucht. Stel de opname zo samen dat je het samenspel tussen beide benadrukt.
- Lichte sneeuwval, want als je te veel sneeuw krijgt, wordt jouw foto een grote witte vlek. Zoek naar gebieden waar de sneeuw je onderwerp lichtjes bedekt zodat er altijd een beetje van je onderwerp doorheen steekt.
- Ochtendmist of nevel. Zoek de meren op om in de winter te fotograferen. Als je ze precies op het juiste moment vastlegt, voegt de mist een mooie dromerige sfeer toe aan het beeld. Vergeet niet om een korte sluitertijd te gebruiken als je scherpe mist wilt en een langere sluitertijd als je wilt dat het er zijdezacht uitziet.
De foto hierboven geeft een goed voorbeeld van mist/waas en de twee foto's hierboven zijn een perfecte uitdrukking van de warme en koele kleuren en lichte sneeuwval.
Witbalans en belichtingscompensatie
Als de opname grotendeels uit sneeuw bestaat, is het belangrijk om te beseffen dat sneeuw van grote invloed kan zijn op je camera. Een camera kan denken dat de opname helderder is dan hij in werkelijkheid is, waardoor de sneeuw in een vieze grijstint verandert. Dit probleem kan eenvoudig worden verholpen door de instellingen voor de belichtingswaarde of de sneeuwmodus van de camera aan te passen.
Door de belichtingswaarde op je camera hoger te zetten, vertel je je camera in feite dat hij het beeld niet donkerder moet maken, alleen maar omdat het onderwerp dat je fotografeert erg helder is. Het is de snelste manier om van het grijze sneeuwprobleem af te komen dat kan optreden als je winterlandschappen fotografeert.
Als je deze waarde niet kunt wijzigen op je camera, is de kans groot dat je camera een soort sneeuwmodus heeft. Schakel daar gewoon naar over en ga lekker snappen. De sneeuwmodus zorgt ervoor dat de sneeuw die je fotografeert wit is en niet grijs.
Fotografeer in zwart-wit
Het contrast tussen het extreme wit van sneeuw en alles eromheen is ook erg geschikt voor zwart-witfotografie. Als je in de vroege ochtend aan het fotograferen bent, overweeg dan om enkele meer abstracte ideeën in je landschappen naar voren te brengen. Denk aan het grotere geheel zoals de vormen die ontstaan wanneer witte sneeuw contrasteert met donkere kleuren.
Vaak werkt een foto die voornamelijk uit sneeuw bestaat gewoon beter als het een zwart-witafbeelding is. Laat deze mogelijkheid niet liggen. Kleur kan een beeld zowel versterken als beroven van zijn betekenis. Het hangt allemaal af van de context.
Fotografeer aan de kust
Maak ook juist in de winter foto's aan de kust. Ga bijvoorbeeld eens naar Callantsoog of Sint Maartenszee voor de mooiste landschappen en gebruik de frisse, koele lucht en het kale landschap om een serene sfeer te creëren. Ook golven die tegen de kust slaan kunnen een vleugje drama toevoegen.
Bij het fotograferen op het strand in de winter dien je rekening te houden met het licht. De zon staat tijdens de wintermaanden veel lager aan de hemel, wat kan zorgen voor lange schaduwen en harde contrasten. Om dit tegen te gaan, kun je natuurlijk proberen te fotograferen tijdens het gouden uur, net voor zonsondergang of net na zonsopgang, wanneer het licht zachter en meer diffuus is.
Ook hier is het weerbericht belangrijk. Wind en golven kunnen sterker zijn in de winter, dus wees voorbereid met een stevig statief en een weerbestendige camera. Dit kan ook een interessant element toevoegen aan je foto's, waarbij de beweging van de golven en de wolken in de lucht bijdragen aan het drama van de scène.
Let bij het samenstellen van je foto's op interessante patronen en texturen in het zand en de rotsen. Het contrast van het koude, natte zand tegen de warme, rijke kleuren van de lucht kan een verbluffend beeld opleveren. Vergeet ook niet om elementen op te nemen die een gevoel van schaal geven, zoals een eenzame figuur of een pier in de verte.
Tot slot is het strand in de winter vaak minder druk, wat een pluspunt kan zijn. Dit kan het gemakkelijker maken om een plek te vinden waar je de schoonheid van het winterstrand zonder enige afleiding kunt vastleggen.
De komende weken zouden de beste weken moeten zijn voor het maken van landschappen. Laat je niet afschrikken door het weer. Grijp deze kans en geniet ervan!
© In samenwerking met / dank aan David Peterson - Fotografie.nl
