foto: © Andre Heller | FUJIFILM X-T3 en FUJINON XF23mmF1.4 R, 1/4400 sec, F2.8, ISO 160
Voor veel fotografen begint alles met natuurlijk licht – en voor sommigen blijft het dé belangrijkste lichtbron. Of je nu bezig bent met het fotograferen van landschappen, portretten of architectuur, natuurlijk licht biedt eindeloze mogelijkheden. Toch is het een vaardigheid op zich om te leren werken met wat de omstandigheden je bieden, want het licht laat zich niet sturen. Uiteindelijk gaat het erom hoe je het optimaal benut.
In dit artikel leer je hoe je natuurlijk licht op de beste manier kunt inzetten. Maar onthoud: regels zijn niet in steen gebeiteld. Als een moment je raakt, volg dan je hart en leg het vast zoals jij het ervaart. Experimenteren is en blijft een uitstekende manier om te groeien als fotograaf.
Werken met fel zonlicht
Fotograferen onder een heldere hemel brengt uitdagingen met zich mee. Het sterke contrast kan ervoor zorgen dat details in de schaduwen of hooglichten verloren gaan. Ogen kleuren daardoor vaak minder levendig, en gezichten komen niet altijd op hun best uit. Toch schuilen er in deze beperkingen juist ook mogelijkheden, zolang je jouw aanpak maar zorgvuldig kiest.
Belicht op de heldere delen
Fel zonlicht zorgt voor harde schaduwen, waardoor je vaak een keuze moet maken waar je de nadruk op legt. Tenzij je scène grotendeels uit schaduw bestaat, is het slim om te belichten op de lichte(re) delen in je beeldkader. Dit hoef je niet handmatig te doen; de belichtingscompensatieknop is hierbij een handig hulpmiddel. Door deze naar een negatieve waarde te draaien (soms tot wel -5) kun je de lichte delen ‘goed’ belichten, terwijl de schaduwgebieden donker blijven.
Deze aanpak van belichten op de heldere delen, kan je manier van fotograferen veranderen. Stel je een persoon voor die door een zonneharp loopt in de stad. In plaats van ieder detail in de omgeving vast te leggen, kun je ervoor kiezen om het onderwerp te benadrukken en de schaduwen te gebruiken om de aandacht daarop te richten.
Ook in situaties met weinig schaduw kan een lichte onderbelichting je veel opleveren. Het zorgt ervoor dat kleuren voller en levendiger blijven, aangezien fel zonlicht de neiging heeft om kleuren te verzwakken.
Belichtingsbracketing op half bewolkte dagen
Bij sterk wisselende belichting kan belichtingsbracketing een waardevol hulpmiddel zijn. Met een FUJIFILM systeemcamera stel je dit eenvoudig in via shooting setting > drive setting > bkt setting > a of ISO b.
Ook in situaties met weinig schaduw kan een lichte onderbelichting je veel opleveren...
Wanneer je de sluiter indrukt, maakt de camera drie opnames met verschillende belichtingen. Door bijvoorbeeld ±2 stops te kiezen, krijg je extra speelruimte. Naarmate je meer ervaring opdoet, kun je deze instellingen naar wens verfijnen.
Gouden uur: het perfecte moment
De zachte, warme gloed van het gouden uur – net na zonsopkomst of vlak voor zonsondergang – creëert een unieke sfeer. Dit bijzondere licht hult alles in warme, zachte tinten, waardoor het haast onmogelijk wordt om een slechte foto te maken.
Breng de kleuren tot leven
De warme tinten van het gouden uur vragen erom om benadrukt te worden.
Kies bijvoorbeeld voor de Velvia-filmsimulatiemodus van FUJIFILM om de kleuren extra levendig te maken. Je kunt ook de witbalans handmatig aanpassen: zet deze bijvoorbeeld op ‘Schaduw’ voor een nog warmere uitstraling, of kies de ‘Tungsten’-instelling voor een koeler effect. Aanpassen van deze instellingen is eenvoudig, ga om dat te doen naar: image quality setting > white balance in het cameramenu.
Blauwe uur: zacht en sfeervol
Het blauwe uur, de periode direct na zonsondergang, heeft een unieke en betoverende charme. De koele, zachte kleuren zorgen voor een rustige en bijna dromerige sfeer. Om tijdens dit moment scherpe beelden te maken, is het belangrijk om je diafragma wijd open te zetten of de ISO-waarde te verhogen om bewegingsonscherpte te voorkomen. Immers, wanneer het wat donkerder wordt, neemt de sluitertijd al snel toe.
Beeldstabilisatie: een waardevolle hulp
Bij weinig licht kan beeldstabilisatie bovendien een groot verschil maken. Wanneer jouw camera of lens over deze functie beschikt, schakel deze dan in. Hiermee kun je zonder statief fotograferen en toch scherpe en stabiele resultaten bereiken.
Monochroom of kleur?
Vlak licht biedt een uitstekende gelegenheid om met zwart-witfotografie te experimenteren. Doordat de kleuren minder uitgesproken zijn, kun jij je volledig richten op contrasten en structuren. Kies bijvoorbeeld voor de zwart-witfilmsimulaties die op je FUJIFILM camera te vinden zijn, zoals ACROS om de details en het drama in je foto’s extra te benadrukken.
Werk je liever met kleur? Zoek dan naar opvallende details die het beeld karakter geven. Denk aan bijvoorbeeld een rode paraplu die eruit springt in een verder neutrale straatomgeving. In de natuur kun jij je focussen op subtiele kleuraccenten, zoals een enkele bloem in een grasveld of een vogel die afsteekt tegen een grijze lucht.
Tenslotte
Zoals je hebt gezien biedt natuurlijk licht oneindig veel mogelijkheden, ongeacht de omstandigheden. Of je nu werkt met fel zonlicht, het magische gouden uur, of de zachte belichting van een bewolkte dag, het draait allemaal om jouw creatieve inzicht en de durf om te experimenteren. Pak je camera, ga op pad en ontdek hoe jij het licht in jouw voordeel kunt laten werken!
