Het fotoproject Peat vertelt het verhaal van het belang en de schoonheid van het Ierse veenland en de vergankelijkheid van het oude Ierse turfsteken. Voor dit project liet fotograaf Bo Scheeringa zichzelf een jaar lang onderdompelen in het Ierse plattelandsleven, en fotografeerde ze de veengebieden en moerassen en het proces van turfwinning tijdens de verschillende seizoenen.
Ze sprak met turfstekers en natuurbeschermers en verzamelde hun verhalen om te onderzoeken in hoeverre oude tradities en natuurbehoud naast elkaar kunnen bestaan. Turf ligt in de uitgestrekte veengebieden van Noordwest-Ierland.
Het viel haar op dat, traditiegetrouw, veel Ieren op het platteland in het noordwesten van Ierland nog steeds turf steken en het gebruiken als brandstof. Tijdens een van haar reizen in Ierland ontmoette ze een familie die stukken turfgrond op een aanhanger laadde. Dit authentieke, nostalgische beeld van de familie en de turfwinning liet haar daarna niet meer los.
De verbinding met Ierland werd gevoed door de eenzaamheid van de Ierse veengebieden, de schoonheid van de wilde kusten en de Ieren zelf - die worden geprezen om hun vriendelijkheid.
Scheeringa begon zich in het onderwerp te verdiepen en ontdekte dat turfwinning ook een keerzijde heeft. Wanneer veengrond wordt geëxploiteerd voor turfwinning, neemt het geen CO2 meer op; integendeel, het gaat het juist uitstoten. Bovendien zorgt het opnieuw verbranden van het veen voor een hoge CO2-uitstoot.
Ondertussen zijn Ierse moerassen nu een historisch natuurmonument met grote internationale waarde. Met het laatst overgebleven hoogveen van Ierland dreigt alle hoogveen in Europa te verdwijnen; elders in Europa is het allemaal al gedolven, ook in Nederland.
Tegenwoordig is in veel veengebieden in de Midlands regio van Ierland het kappen van turf voor privégebruik verboden, omdat de Europese Unie ze heeft aangewezen als belangrijke natuurreservaten.
Terwijl de Ierse regering zich zorgen maakt over Europese boetes, zijn de traditionele turfstekers in deze gebieden in rep en roer en blijven ze hun Turbary-rechten verdedigen, terwijl ze worden bedreigd met strafrechtelijke en financiële sancties.
Zolang er geen betaalbare alternatieven voorhanden zijn, houden veel mensen in het noordwesten van Ierland zich zolang het kan vast aan hun diepgewortelde traditie van turfwinning. Het maakt net zo'n groot deel uit van het Ierse leven op het platteland als de landbouw.
Dus voorlopig waait de kenmerkende zoete geur van turfrook nog steeds door bijna elk Iers dorp of plattelandsstadje, maar nu traditie en natuurbehoud steeds meer botsen vraag je je af hoelang dit nog zo blijft.
© Bo Scheeringa
Eerder verschenen van deze fotograaf: Ruim leven.
Peat - Bo Scheeringa
Pagina's: 192
Prijs: € 64,00
Uitgever: Uitgeverij Komma
ISBN: 9789083142944
